ارزیابی روابط آلومتریک سطح برگ و صفات رویشی در ارقام گندم نان و دوروم

این آزمایش به منظور شناخت روابط آلومتریک سطح برگ (سانتی‌متر مربع در بوته) با تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگ سبز (گرم در بوته)، وزن خشک کل اجزای رویشی (گرم در بوته) و ارتفاع بوته (سانتی‌متر) در ارقام گندم نان و دوروم انجام شد. بدین منظور آزمایشی با استفاده از هفت رقم گندم، شامل دو رقم گندم دوروم (آریا و دنا) و پنج رقم گندم نان (دریا، کوهدشت، شیرودی، تجن و زاگرس) در دو شرایط کشت آبی و دیم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 88-1387 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. نمونه‌برداری از مراحل ابتدای رشد (شروع پنجه‌زنی) تا پایان دوره رشد گیاه انجام شد. در هر نمونه‌برداری سطح برگ، تعداد برگ در ساقه اصلی، وزن خشک برگ سبز، وزن خشک کل اجزای رویشی و ارتفاع بوته اندازه‌گیری شدند. برای توصیف روابط آلومتریک بین سطح برگ و صفات ذکر شده از یک مدل رگرسیون غیرخطی دوتکه‌ای استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین ارقام و دو محیط کشت از نظر ضرایب معادله اختلاف معنی‌داری وجود نداشت، بنابراین یک معادله توانست به خوبی روابط بین سطح برگ و سایر صفات را در کلیه ارقام و در هر دو شرایط کشت توجیه کند. سطح برگ در بوته با تعداد برگ در ساقه اصلی (92/0=R2)، وزن خشک برگ سبز (96/0=R2)، وزن خشک کل اجزای رویشی (95/0=R2) و ارتفاع بوته (91/0=R2) رابطه معنی‌داری داشت که از این روابط می‌توان در مدل‌های شبیه‌سازی گندم و همچنین برای برآورد سریع و آسان سطح برگ در مواقعی که دستگاه‌های اندازه‌گیری سطح برگ در دسترس نیستند، استفاده کرد.